Namsadang (Kore wã) yaa Kore wã neb sẽn maand yɩɩl sẽn yaa rao sẽn maand yɩɩn sẽn yaa b sẽn maand yɩɩr wala akrobatik, yɩɩl, dans la yɩɩl wa sirk. [1] B yetame tɩ Namsadang rogame n yaool n wa zĩnd yʋʋmd 1900 sẽn deng a Joseon soolmã wakatẽ [2] [3] la b ra kẽndd zõndẽ la tẽn-bɛdse. [1] B ra getame tɩ b yaa tẽng-n-soaba, la b yaa cheonmin (b sẽn yaa nin-buiidã) bɩ baekjeong (b sẽn ya kom-kʋʋdb), tɩ kɩt tɩ b pa tar pĩnd wẽndẽ sɛb wʋsg ye. La b sẽn yã tɩ b maana b sẽn da boond tɩ "Silla" wakatẽ wã (57 sẽn deng a Zezi rogmã n ta yʋʋmd 935 sẽn wat ne a Zezi rogem), b tẽedame tɩ b yãa kom-bɩɩs sẽn da maand woto Korea kʋdemdã pʋgẽ hal sẽn kaoose. [1]

A Joseon soolmã wakatẽ wã, a Zezi naamã ra yaa wʋsg la b ra boond-a tɩ Namsadang. A Zezi naamã yaa a Zezi sẽn da be a Zongriongsa wẽnd-doogẽ wã. B pʋd-b lame tɩ namsadang, bala b ra yaa rap bal n be be wã yĩnga, la "nam" (남, 男) rat n yeelame tɩ rao ne Korea. Rẽ poore, b talla pagb kẽer n wa naag b sullã. [1]

B sẽn maan yɩɩl a yoobã, b boond-b lame tɩ Namsadang Nori (남사당놀이), sẽn dat n yeel tɩ nori (놀이), a Namsadang sẽn maanã. Nori yaa kʋrɩngr sẽn yaa kʋrɩɩga, b sẽn maand ne kʋrɩndb sẽn yaa kʋrã. Namsãdãng nori wã yaa pungmul nori (풍물, Korea wã sẽn boond tɩ bẽngd-rɩt-rɩk), beona nori (버나놀이, sẽn boond tɩ dẽngd rɩk ne bẽngdo), salpan (살판, tumbling), eoreum (어름, tãnsã sẽn yaa tãnsã), deotboegi (かんかんかん기, maskã wãbgã drama), la deolmi (덜미, tãns-pʋʋg). Norã a yoobã fãa yaa taab n beẽ, la b naagda tʋʋm toor-toor wala mizik, tʋʋm-kãsemse, akrobatik, karẽn-kɛgese, yɩɩl, dans la maskã. Sɩngrẽ wã, yɩɩ yɩɩr piig n zĩnd Namsadang-nori, la tãa bal n zĩnd n tãag masã. [1]

Yʋʋmd 1964 yʋʋm-nif kiuug rasem 7 wã, Koore-Dĩng kom-bɩɩsã yãka deolmi (doll-dãmb sẽn maand yɩɩr) tɩ b lebg nin-sabls a tãab-n-soabã sẽn pa tar yõod ne b vɩɩmã. [1] Yʋʋmd 1988 tʋʋlg kiuug rasem 1 daarã, a Namsadang Nori yɩɩl a yoobã fãa paama b sẽn boond tɩ nin-kãsems nins sẽn pa tar yõodã.

B sẽn da maand bũmb ninsã

tekre

Namsadangã ra yaa neb 40-50 sẽn tar yʋʋm buud fãa. B boondame tɩ kkokdusoe (꼭두쇠, Korea wã sẽn boond tɩ [k͈okt͈usʰwe]) [1] la b boondame tɩ Golbaengisoe (골뱅이쇠 [kolbɛŋiːshwe]). Sẽn be-b tẽngrã yaa tteunsoe (뜬쇠 [t͈ɯːnsʰwe]), gayeol (가열 [kajʌl]), ppiri (삐리 [p ⁇ iɾi]), jeoseungpae (저승패 [tɕʌshɯŋphɛ]), la deungjimkkun (등짐꾼 [tɯŋd ⁇ imk ⁇ un]). Tteunsoe yaa tʋʋm-naand ning fãa sẽn maandã taoor soaba, la a Gayeol yaa tʋʋm-nana taoor soaba. A Ppiri yaa karen-biiga. Sẽn paase, jeoseungpae gomda kʋʋl-bɩɩsã yelle, la deungjimkkun yaa gãd-n-taag. [1] [2]

B ra sigla b sullã sõma, la b ra tũuda noy sõma. Sẽn mik tɩ b ra getẽ tɩ b pa nong yɩɩl-gʋlsdb la rolbã ye, b ra getame tɩ b na n baoo b tẽedbã n kẽes b toog ne kamb sẽn yaa sik-m-mens rãmba, kom-bɩɩs sẽn yaa kom-bõoneg dãmba, la wakat ninga, b ra rɩkda b rãmb n yõg-b n yõg n kẽes b mense. B ra pa paam yaood sõma ye. Naoor wʋsgo, b ra kõt-b-la rɩɩb, gãag la ligdi. B vɩɩm yɩɩ toogo.[1][3]

Tõe tɩ b ra yaa b sẽn da yaa nin-yendb sull n tʋmd ne taaba, tɩ ned kam fãa ra yaa Sutdongmo, sẽn dat n yeel tɩ "tõnd", bɩ Yodongmo, sẽn rat n yeel tɩ rĩm-poak. [18] [19]

Namsadang nori

tekre

A Namsadang sẽn da maand yɩɩrã, b ra maanda tẽnga pʋgẽ, b pa maand yɩɩr zĩisẽ ye. A Namsadang sẽn wa n yã tẽn-tẽnga, b ra segd n baoo tẽn-kãng taoor soab sor n wilg b minimã. Namsadang neb maana nori a yoobã tẽn-kãng pʋga. A sẽn tar nori a yoobã pʋga yaa woto: A Zeova Kaset rãmbã

Pungmul nori

tekre

Pungmul nori (풍물놀이) yaa namsadang nori pipi sẽn maand ne mizik, kibs, sangmo nori (상모놀이, spinning streamer hat performance) la tʋʋm a taab sẽn be toor-toor pʋgẽ. Pungmul instrumentã tara yɩɩl a naasã, wala jing (gong), kkwaenggwari (goong buud a to), buk (drum), janggu (drum ne a yiib n tãag) la sogo (tabors) wʋsgo, la nallari/taepyeongso (double-rod), sẽn maand yɩɩl sẽn yaa toor-toorã la yɩɩl sẽn pa wõnd taaba. [1] Yɩɩll ning b sẽn boond tɩ pungmul (tõnd dãmb a naasã) sẽn boond tɩ samul nori (tõnda sẽn boond tɩ karẽn-biis a naasã).[1]

Beona-nori

tekre

A Beaona Nori (버나놀이) yaa a Beona sẽn maan yɩɩl ne a Beona. Tõe n yaa ko-kãsengã, ko-kãseng bɩ sik-m-mengã. Sẽn maand-b yɩɩlã wẽnda la b lobd beona wã n zẽkd yĩngri, n tũnug ne tabakoor tãn-kãnga, wall tɩɩg gãn-kãnga sẽn yaa wa b sẽn da gomd ne gãneg a ye sẽn boond t'a Maehossi (매호씨) bɩ Sorikkun (소리꾼).[3][11]

Salpan

tekre

B sẽn yeel tɩ "y sã n maand neere, y na n vɩɩme (salpan), la y sã n pa maan woto, y na ne kũum" (jookeulpan) wã, b gomdã yita salpan (살판) pʋgẽ. B boond-a lame me tɩ ttangjaeju (땅재주), sẽn dat n yeel tɩ yaa maan-neer sẽn be tẽnga. A sẽn maandẽ wã, a maanda tʋʋm toor-toor sẽn boond tɩ "gondu" (곤두) n yaool n maand wẽnem ne maehossi (lown).[3]

Eoreum

tekre

Eoreum (어름) bɩ jultagi (줄타기) yaa yɩɩl sẽn yaa wa b sẽn boond tɩ tãnsã. B boond-a lame t'a "eoreum" bala, a nori wã yaa kãn-kãe la a yaa gũusd wa a sẽn kẽnd ne ko-kãe (ko-rãmbã pʋgẽ, a eoreum rat n yeelame tɩ "ko-kãe"). Sẽn maand-a yɩɩlã, bɩ eoreum-sani wã, yɩɩla, yɩɩla la a maand yɩɩl a to wã zugu. Sẽn paase, a sẽn maand yɩɩlã, a gomda ne maehosi sẽn be tẽngẽ wã, la a sẽn maandã fãa yaa ne b sẽn maand yɩɩllã. [1]

Deotboegi

tekre

Deotboegi (かんかんこ기) rat n yeelame tɩ "Ges ne maasmã". Naoor wʋsgo, yɩɩlã tara sũ-noog wʋsgo, la b nong n zabda ne nebã. A Deotboegi paama nebã wʋsg. La a leb n tara yel-solemd sẽn wilgd tɩ b yaa nin-kãsems sẽn yaa nin-tũusds la nin-tʋʋmd a ye. [1]

Deolmi

tekre

A Deolmi (덜미), sẽn yaa b sẽn boond tɩ b sẽn boond t'a "pẽ-pẽ-rãmb" wã yaa b sẽn naan wa n yɩɩl n kaoos. B boond-a lame me tɩ "kkokdugaksi noreum" (꼭두각시놀음), sẽn tar goam a tãabo: kkokdu (puppet), gaksi (maiden), la noreum (nori, tʋʋmde). Sẽn paase, b boond-b lame tɩ "bakcheomji noreum" (박첨지놀음) la "hongdongji nori" (홍동지놀이), sẽn yaa b fãa yʋʋr sẽn pʋgd ne nin-kãsems nins sẽn be filimã pʋgẽ wã. [1] Kori soolmẽ wã, b ra sɩngda b sẽn da maand b na n yɩɩd b naaba la b na n maana b naaba. B sẽn da maand b taabã fãa wã saaga poor n sa, la a Deolmi kell n põsa, la b tõoga a toore. A gomda zab-teed nins sẽn yaa pãng soaba, la a sẽn maand tɩ b maand maan-kʋʋdb nins sẽn yaa Buddiste wã yelle. Woto kɩtame tɩ nebã ra nong-a lame, la b ra nong-b lame. Rẽ n kɩt tɩ nebã ra mi-a lame. B ra yãnda-a lame t'a yaa nin-kãsems sẽn ka tar pãng n yɩɩd Namsadang Nori wã. [3][13]

Naoor wʋsgo, b tũnugda ne tãb-biis 40 la tãb-bõoneg 10 bala. [1]

Baudeogi

tekre

Tõe tɩ yaa a Baudeogi la a sẽn yaa nin-kãsenga la sẽn tar naam n yɩɩd a taabã fãa. A yʋʋr sẽn yaa a Kim Amdeok (김암덕). A rogame n yaa kom-bɩɩs-bi-poak bi-bɩɩg biiga, la a kẽe tãb-bi-bɩɩgã pʋgẽ a sẽn tar yʋʋm 5 wã pʋgẽ, yʋʋmd 1853 wã. A ra tara tʋʋm-kãsems a yoobã pʋgẽ, la a sẽn tall a minim ning sẽn yaa kãseng n paas a sẽn tar minim ning sẽn tar minimã, a lebga ãdg sẽn yaa kãseng nebã sʋka. A Baudeogi sẽn da tar yʋʋm 15, a yãka a meng n yɩ kkokdusoe (tõnd sull taoor soaba) t'a lebg tãb-biisã taoor soaba. A ra pa mi a Zeova sõma ye. Rẽ tõe n kɩtame tɩ b bãng t'a yaa ned sẽn tar tar tar tar-a tarem la a yaa nin-kãseng wʋsgo. Yʋʋmd 1865 wã, a Heungseon Daewongun sẽn yaa kom-bɩɩgã boolame n tɩ bool a tãb-biisã tɩ b wa bʋ-kaoodbã taoore. B ra tara zu-noog wʋsg b tʋʋmdã pʋgẽ, la b sẽn da get-a wã kɩtame t'a paam n paam tãn-tãn-tĩig sẽn yaa zãd-zoɛtã. Wakat kãng, yaa taoor dãmb bal n da tõe n paam-a, la a yʋʋr saaga tẽngã gill tɛka. B geta rẽ wa Korea wã sẽn sɩngd n maand yɩɩrã, la b geta Baudeogi wa Korea wã pipi sẽn da nong yɩɩrã. [1] A Anseong kibsã b boondame tɩ "Baudeogi kibsã". B maanda yʋʋmd fãa, yʋʋmd Oktoobre, Anseong. [1]

Tẽns nins sẽn tar yõod ne nebã

tekre

A Namsadang Nori yõodã bee a sẽn da tarã pʋgẽ. Woto ra yaa bũmb sẽn da pa beẽ wã n na n sõng kom-bɩɩs nins sẽn yaa naong rãmba, nin-buiidã, kom-bondbã la tẽn-sʋka la nin-buiidã. A yɩɩ belsg la nebã ra nong-a wʋsgo. La baa ne a sẽn pa yɩ sõma wa Korea mizikã buud-goam a taabã (tõnd sẽn boond tɩ Dodeuri) la dansã (tõnda sẽn boond tɩ Kommu, sʋʋg dansã) sẽn yaa nin-tũusdsã yĩnga, b tõe n get-a lame tɩ yaa yɩɩl sẽn dat n wilg la sẽn tar pãng n yɩɩd bũmb nins sẽn kɩtd tɩ b tagsdẽ wã. [1]

B sẽn lebs n lebs n maneg

tekre

B leb n lugla b sullã Anseong, sẽn yaa pĩnd namsadang rogmã zĩiga, n na n kogl b tẽn-tẽngã. B sẽn wa n na n wa n naaga a Zeova Kaset rãmbã, b na n yɩɩ yɩɩ yɩɩl-n-taas a taabã.

Ges-y me

tekre
  • Samul nori
  • Kkoktugakshi Nori
  • The King and the Clown
  • Traditional Korean musical instruments
  • Important Intangible Cultural Properties of Korea
  • Traditional music of Korea
  • Dance of Korea

Sõndb sẽn be

tekre

Sõng-n-taase

tekre